کلاس اخلاق در قاب خلاصه، نویسنده: معلم القرآن فاطمه حسین پور از شعبه حضرت خدیجه سلام الله علیها موضوع: اسرار زکات
یکی از عرفا میفرماید راز وجوب زکات و انفاق مال آزمایش بندگان خداست
زکات دو معنی دارد معنی خاص و عام
معنی خاص زکات که همان زکات واجب است که شامل غلات اربعه گندم و جو و خرما و کشمش و حیوانات سه گانه ..گاو و گوسفند و شتر و به نقدین طلا و جواهر تعلق میگیرد و در رساله مراجع تقلید هم این را به عنوان زکات مطرح کرده اند
درزکات سه معنی نهفته است :
معنی اول :
۱- کسی که شهادتین را با زبان ادا می کند مستلزم به توحید می شود و اقرار به معبود می کند و اگر بخواهد کامل به شهادت و اقرار خود وفا کند جز خدای واحد محبوبی نداشته باشد زیرا محبت شراکت بر نمی دارد.. توحید زبانی ثمر و محتوایی ندارد اموال هم جزو محبوب های انسان هستند پس انسان به وسیله مال که معشوق اوست امتحان می شودتا ادعای خود را ثابت کند و لذا خداوند متعالی میفرماید در آیه ۱۱۱ یوره توبه ؛إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَىٰ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ: خدا جان و مال مومنین را از آنها خریده که در مقابل به آنها بهشت دهد
۲-پاک شدن بندگان از آفت رذیله بخل که از مهلکات بشر است .
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند سه چیزی که باعث هلاک می شوند بخلی که انسان از آن طاعت کند و هوای نفسی که پیروی شکند و اینکه کبر و غرور بر او غلبه یابد قرآن کریم می فرماید : ۗ وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
صفت بخل فقط در صورتی زائل میشود که انسان به بذل مال عادت کند جدا شدن از چیزی که محبوب ماست ممکن نیست مگر آنکه به قدری خود را برای این کار مجبور کنیم تا به صورت عادت شود و همین امری که در اوائل بسیار مشکل مینماید بر اثر تکرار به صورت یک ملکه نفسانی در می آید که باعث شادمانی و سرور انسان میشود.
۳- به جای آوردن شکر نعمت های الهی است زیرا که خدا هر بنده ای را نعمتی در جان و نعمتی در مال بخشیده عبادت بدنی شکرنعمت بدنه و عبادت مالی شکرنعمت مال است شیطان انسان را وعده فقر می دهد تا انسان را وسوسه کند تا انفاق نکند
و اوقات شریفه مثل ماه رمضان و ذیحجه و مشاهد متبرکه را برای انفاق برگزیندوهمچنین طوری انفاق کند که اگر بادست راست بخشید دست چپ از ان آگاه نشود روایت از امام جعفر صادق داریم که فرمودند به خدا قسم صدقه پنهانی از صدقه آشکار برتر است
البته در مواردی نیز ما برای فرهنگ سازی باید صدقه را در ملا عام انجام دهیم تا دیگران تشویق به این کار شوند در این کار ریا راه ندارد
صَدَقَةُ اَلسِّرِّ تُطْفِئُ غَضَبَ اَلرَّبِّ: صدقه پنهانی فروبنشاند خشم خدای تعالی را
و در روایت دیگری از امام صادق داریم که:كل ما فرض اللّٰه علیك فإعلانه أفضل من إسراره و ما كان تطوعاً فإسراره أفضل من إعلانه
امام صادق علیه السلام فرمودند آنچه که خدا واجب است کرده آشکار کردنش بهتر از پنهان کردنش است و آنچه که مستحب است که اینها نکردنش برتر از آشکار کردنش است
از پیامبر اکرم صلی الله سوال شد چه صدقهای برتر است فرمودند صدقهای که در حالی انجام دهید که سالم باشی و حفظ و آرزوی ماندن نداشته و از حاجت و فقر هراسان باشید و صبر نکنید تا جانت به گلویت برسد آنگاه بگوید فلان چیز را به به فلانی دهید و فلان چیز را به فلانی.